« حفظ عزت » (بسم الله الرحمن الرحیم)
علامه آیت‌الله سید محمدحسین حسینی طهرانی در کتاب «روح مجرد» مباحثی را پیرامون عدم استجابت دعا طرح می‌کند. وی در آن مقال پس از بیان معنی ولایت که عبودیت صرفه و محو و نیست شدن در ذات خداست، ولایت ولی خدا را مقامی رفیع می‌داند که اندیشه ها را بدان راه نیست، در بیان کار اولیای الهی می‌نویسد که: کار اولیاء الله کار حق است و همه کارها از آنان ساخته است؛ از شفاى مرضى، و إحیاء موتى، و معجزات و کرامات و خوارق عادات، و تصرف در مواد طبیعت، و إعمال کارهایی که با عقل تجربى و حسى ابداً درست در میآید.
* غالب دعاهاى مردم از درون قلب برنخاسته است
علامه طهرانی عللی را برای عدم استجابت دعا مطرح می‌کند و می افزاید: بنابراین مى بینیم با این سعه عظمت و گسترش قدرت روحى و تکوینى، ائمه علیهم اسلام تمام خواهش ها و طلب هاى مردم را برآورده نمی‌کنند. به چند علت:
اول آنکه؛ غالباً دعاهاى مردم جدى نیست، و از درون قلب برنخاسته است
دعاهاى مردم چه بسا از روى عادت و تقلید و اتکاء به اسباب ظاهریه و اعتماد به امور اعتباریه است. و در این صورت، حقیقت دعایی که از سر ایشان برخاسته باشد نیست؛ و گرنه در صورت اضطرار و انقطاع کامل، همین دعاها مستجاب و خواهش دوران ها برآورده می‌شود.
«أَمَن یُجِیبُ الْمُضْطَرَ إِذَا دَعَاهُ وَ یَکْشِفُ السُوءَ؛ یا آن کس که دعاى بیچارگان و درماندگان را برآورده می کند در صورتی که او را بخوانند، و گرفتارى و مضرت را از آنان برمی‌دارد»؟
علت دوم این است که دعاها غالباً به منافع شخصى است
این استاد فقید حوزه علمیه دومین علت را چنین بر می شمرد: دوم آنکه: دعاها غالباً به منافع شخصى و إعراض از منافع عمومى است. یعنى شخص دعا کننده براى خودش چیزى را بخصوصه می‌طلبد در صورتی که اگر بر آورده شود مستلزم سلب آن چیز از وى خواهد بود. مثلاً شخصى متوسل به امام می‌شود و جداً دعا می‌کند که ظلم همسایه از وى رفع شود، در حالی که خودش در درون منزل پیوسته به زنش شدیدتر از آن ظلم می‌کند و کسى هم خبر ندارد؛ در این صورت اگر خداوند فقط دعاى او را درباره همسایه مستجاب کند و او را از بین ببرد، به زن بیچاره این ظالم ظلم نموده است، چرا که ظلم او را بر زنش مستدام داشته است؛ و اگر درباره همه ظالمان که مقتضاى سعه أسماء جلالیه اوست مستجاب نماید، باید در وهله اول خود این مرد را از میان بردارد، چرا که در درون خانه به زنش ظلم مى نماید. اما چون انسان همیشه به خویشتن خوش بین است، ظلم خود را قبیح نمی داند، بلکه ظلم خود را ظلم نمى بیند، آنگاه دعا براى رفع ظلم غیر می کند. این گونه از دعا هم مستجاب نمى گردد، زیرا که مالش به از میان رفتن جمیع ستمکاران از جمله خود اوست.
بقیه در ادامه مطلب
ده گام تا امام زمان (عج)